اطناب یکی از ارکان متون نثر فنّی و مصنوع است، از این رو در کتاب درّه نادره نقشی بسزا دارد. میرزا مهدی خان استرآبادی(فو 1175هـ..ق) در این اثر نادر سعی دارد تا با  بهره­گیری از انواع شیوه های سخن پردازی از جمله اطناب علاوه بر نوشتن تحولات عصر نادرشاه (فو 1160هـ.ق)، از سوی مهارت خود را بر فن انشا و شیوه های منشیانه و از دیگر سو تسلّط خود را مفردات و مترادفات در زبان عربی و اسالیب نگارش نشان دهد. این ...

از سنایی شاعر دوران ساز و پرآوازه قرن ششم علاوه بر اشعار او آثاری به نثر باقی مانده که محدود به چند نامه است و استاد نذیر احمد آنها را جمع آوری کرده و نام مکاتیب سنایی را بر آنها گذاشته است.نگارنده در این مقاله به تحلیل ساختار و سبک این مکاتیب پرداخته و اهمیت آن را در سیر تکاملی نثر فارسی نشان داده است. نتیجه تحقیق نشان می دهد که نثر این کتاب بینابین و در واقع نمونه ای است از نثر منشآت و ترسّل...

قرینه ‏پردازی، تکرار متوازن الگوی واحدهای زبانی در متن و از فنون مهم صورتگرایانه است که در شکل گیری فرم نثر و نظم پارسی، به ویژه نثر فنی و مصنوع روایی، داشته است. مشخص کردن وزن و جایگاه قرینه‏ پردازی، نه تنها در بازشناسی بوطیقای متن، بلکه در شناخت سازمان ذهنی مؤلف نیز اهمیت زیادی دارد؛ چراکه قرینه‏ پردازی، متن منثور را به متن منظوم شاعرانه مانند می کند. هدف از این پژوهش توصیفی- تحلیلی که مبتنی ...

از سنایی شاعر دوران ساز و پرآوازه قرن ششم علاوه بر اشعار او آثاری به نثر باقی مانده که محدود به چند نامه است و استاد نذیر احمد آنها را جمع‌آوری کرده و نام مکاتیب سنایی را بر آنها گذاشته است.نگارنده در این مقاله به تحلیل ساختار و سبک این مکاتیب پرداخته و اهمیت آن را در سیر تکاملی نثر فارسی نشان داده است. نتیجه تحقیق نشان می‌دهد که نثر این کتاب بینابین و در واقع نمونه‌ای است از نثر منشآت و ترسّلات...

این مقاله ابیات تضمین‌شده را در کتاب کلیله ‌و ‌دمنه با روشی توصیفی-تحلیلی بررسی کرده است. تضمین شعر یکی از ویژگی‌های متون منثور است و نثر فنی و مصنوع، بیشترین بهره را از این صنعت برده‌ است. در میان کتاب‌های نثر فنی و مصنوع در ادب فارسی، کلیله و دمنه یکی از بهترین نمونه-های موجود در زمینه تضمین و بهره‌گیری از شعر فارسی و عربی است؛ به همین دلیل ابیات فارسی تضمین‌شده در این کتاب در شیوه‌ای توصیفی-...

قرینه ‏پردازی، تکرار متوازن الگوی واحدهای زبانی در متن و از فنون مهم صورتگرایانه است که در شکل‌گیری فرم نثر و نظم پارسی، به‌ویژه نثر فنی و مصنوع روایی، داشته است. مشخص کردن وزن و جایگاه قرینه‏ پردازی، نه تنها در بازشناسی بوطیقای متن، بلکه در شناخت سازمان ذهنی مؤلف نیز اهمیت زیادی دارد؛ چراکه قرینه‏ پردازی، متن منثور را به متن منظوم شاعرانه مانند می‌کند. هدف از این پژوهش توصیفی- تحلیلی که مبتنی ...

چکیده فنّ انشاء نویسی؛ یا به عبارتی دیگر، منشآت نویسی، از قدیم الایّام در زبان فارسی رایج بوده است و از قرن ششم در ردیف نثر فنّی و مصنوع قرار گرفت. آثار فراوانی در هزار سال نثر فارسی، توسط نویسندگان این فن نوشته شده است. از آن جا که قرن شش تا ده دوره ی اوج این نوع از نوشتن است، بررسی تحوّلات سبکی و شناخت آیین ترسّل، در فاصله ی زمانی مذکور، در ادب فارسی بسیار کارگشا خواهد بود. هدف ما در این پایان...

نفثه­المصدور شهاب­الدین محمد زیدری نسوی، از شاهکارهای نثر مصنوع و فنی فارسی است. این اثر واگویه­های درونی و دلنوشته­های نویسنده­ای دردمند است که با زبانی تصویری به شرح سرگذشت آوارگی خویش، مقارن هجوم وحشیانۀ تاتار پرداخته است. زبان مصنوع و سرشار از تصویر نویسنده، به بهترین نحو گوشه­هایی از تاریخ این سرزمین را بازگو می­کند. هدف از پژوهش حاضر، که به شیوۀ توصیفی– تحلیلی انجام شده، بررسی جایگاه تصوی...

این پژوهش با تحلیل ساختارشناسانۀ دو اثر گلستان سعدی و مقامات حمیدی به بیان تشابهات و تمایزات آنها از ابعاد گوناگون ساختاری می‌پردازد. مقامه‌نویسی یکی از پیچیده‌ترین و متکلف‌ترین سبک‌های نوشتاریِ فنی و مصنوع بوده که با مقامات بدیع‌الزمان همدانی به عنوان یک نوعِ ادبیِ مستقل پذیرفته شده است. مقامه تحت‌تأثیر سبک نثر مصنوع به اوج خود رسید و با افول نثر مصنوع، رواج خود را از دست داد. با این همه- به عنوا...

این پایان نامه پژوهشی ادبی ونیز تاریخی است در باب "مقامه" به عنوان ژانر ادبی مسلط که نخست در قرن چهارم هجری در قلمرو ادبیات عرب پدیدار شده و طی فرایند تحولات تاریخی و ادبی خود به عنوان ژانر ادبی شایع و مسلط قرنهای پنجم و ششم شناخته شد و به زودی به محدوده زبان و ادبیات فارسی راه یافت . ادبای فارسی زبان با به کار گیری سبکهای نثری تصاویر و مضامین این نوع ادبی بر عمق و گستره ادبیات نثر و نثر فنی و ...